Zet ISDE-subsidie in ten gunste van een brede en snelle verduurzaming.

Het ministerie van Economische Zaken heeft deze week de evaluatie van de ISDE-regeling (Investeringssubsidie Duurzame Energie) gepubliceerd die door onderzoeksbureau SEO is uitgevoerd (aanbiedingsbrief / kabinetsreactie). De ISDE biedt sinds 2016 subsidie voor de aanschaf van zonneboilers, warmtepompen, pelletkachels en bioketels. De branchevereniging voor Warmtepompen (DHPA) pleit ervoor de regeling zo vorm te geven dat deze breed ingezet kan worden en het tempo van verduurzaming positief ondersteunt.

De evaluatie van SEO geeft aan dat meer dan de helft (bijna 55 procent) van het totale aantal gesubsidieerde apparaten warmtepompen betreft. Dit aandeel is elk jaar toegenomen. Met name lucht/water-warmtepompen zijn in de periode 2016 tot en met 2018 verdubbeld. Water-water warmtepompen, oftewel bodemgekoppelde warmtepompen, laten inmiddels ook een sterke groei zien waaraan de subsidie in belangrijke mate debet is.

Subsidie bij nieuwbouw vervalt

Het kabinet heeft op basis van de evaluatie besloten om plaatsing van warmtepompen bij nieuwbouwwoningen – waarvoor de gasaansluitplicht per 1 juli 2018 is komen te vervallen – niet langer te subsidiëren. In die nieuwbouwwoningen is het immers niet meer nodig om alternatieven voor aardgas te stimuleren. Bodemgekoppelde warmtepompen vinden hun toepassing momenteel voornamelijk in de nieuwbouw, dus kan worden verwacht dat deze relatief meer last zullen hebben van het plotseling wegvallen van subsidie in de nieuwbouw.

Bij lucht-water warmtepompen hangt de onzekerheid over de haalbaarheid van de geluidsnorm van de buitenunits boven de markt.

Stimuleer collectieve warmtepompen

SEO heeft verder gekeken naar stimulering van grote, collectief gebruikte, warmtepompen. In haar advies onderschat SEO de potentie door verkeerde statistieken. Ook acht SEO de ISDE-regeling hiervoor niet geschikt, omdat deze is gericht op kleine, individuele apparaten. Aangezien er voor de categorie warmtepompen geen alternatieve regeling is – precies de reden van de evaluatie – dreigen daarmee kansen in het segment middelgrote utiliteit en gestapelde woningbouw te worden gemist. Bovendien dreigt het ongelijke speelveld van grote warmtepompen te blijven bestaan; partijen zullen meerdere kleine warmtepompen met subsidie blijven aanschaffen in plaats van een energetisch gunstigere grote warmtepomp waarop geen subsidie wordt gegeven. De DHPA zal voor een gelijk speelveld blijven pleiten bij het ministerie van Economische Zaken.

Subsidiehoogte mogelijk variabel op basis broeikaseffect koudemiddelen

Het kabinet gaat de ISDE niet aanscherpen voor warmtepompen met koudemiddelen (f-gassen) met een hoog broeikaseffect. Daarvoor acht zij de f-gassen verordening vooralsnog afdoende. Warmtepompen met f-gassen met een laag broeikaseffect zijn op dit moment ook zeer beperkt beschikbaar. Aanscherping zou ertoe leiden dat het overgrote deel van de nu beschikbare warmtepompen niet in aanmerking komt voor subsidie. Dit zou het tempo van de verduurzaming vertragen en dat is ongewenst. De DHPA houdt er rekening mee dat het ministerie op termijn van f-gassen wel een subsidie-criterium wil maken. De DHPA is daar kritisch op omdat extra aanscherping onnodig is; de terugfasering van f-gassen is namelijk al internationaal gereguleerd en leidt al tot forse prijsverhoging van f-gassen met hoog GWP en dat is voldoende regulerend.