EU-onderhandelaars hebben op 7 december jl. een voorlopig akkoord bereikt om cv-ketels op fossiele brandstoffen uit te faseren voor alle gebouwen. Het akkoord over de EU-wet ‘Energieprestatie van Gebouwen’ schrijft voor dat alle nieuwe gebouwen vanaf 2030 een nuluitstoot van fossiele brandstoffen moeten hebben, en vanaf 2050 geldt dat óók voor bestaande gebouwen.
Thomas Nowak, secretaris-generaal van de European Heat Pump Association (EHPA), merkte op: “Dankzij dit akkoord kunnen mensen met vertrouwen voor warmtepompen kiezen. De sector is klaar om aan deze vraag te voldoen. Tegelijkertijd zullen er in Europa duizenden extra banen worden gecreëerd, bovenop de huidige 170.000. Geëlektrificeerde gebouwen zullen actief helpen om de op hernieuwbare energiebronnen gebaseerde netwerken van de toekomst te stabiliseren.”
Nederland
Veel is nog onzeker over het voorlopige akkoord. Voor meer duidelijkheid zullen we moeten wachten op de publicatie van de tekst van de Directive, ten tijde van het besluit door de EU Energie Raad op 4 maart 2024. Onduidelijk is bijvoorbeeld of ‘dynamische prestatiebepaling’ zal worden voorgeschreven (lees: de uurmethode). Tenzij dat het geval is wil BZK namelijk vasthouden aan de maandmethode. Wél duidelijk is dat doelstellingen zullen gaan verschuiven van kWh/m2 naar CO2-emissies. De Nederlandse wetgevingsagenda – aanpassingen van de NTA8800 – zal volgen uit de verplichtingen uit de nieuwe Directive en daarmee kunnen ook de prioriteiten van de NTA8800 actielijst voor 2024 verschuiven. Parallel aan het aanstaande besluit en de daarop volgende implementatie van de EPBD Directive wordt de wettelijke aanwijzing van een inhoudelijk geüpdatete versie van de NTA8800 op 1 juli 2024 voorbereid. De beoogde inhoudelijke wijzigingen liggen momenteel voor in een internetconsultatie, waarin ook Vereniging Warmtepompen haar zienswijze zal indienen. De link naar de internetconsultatie met deadline 18 januari 2024 vindt u hier.
“Voor de Nederlandse markt is de sector fors aan het investeren in de productielijnen en de importcapaciteit”, aldus Frank Agterberg, voorzitter van Vereniging Warmtepompen. “De recentelijk geopende aanvullende productiecapaciteit van bijvoorbeeld Inventum in Houten, van Remeha in Apeldoorn, Intergas in Coevorden en van Itho Daalderop in Tiel zijn goede voorbeelden van die opschaling.”
Naast productiecapaciteit, die aanwezig is om aan de grote groei van de vraag naar warmtepompen te voldoen, zijn er ook voldoende en goede installateurs nodig om de warmtepompen te kunnen installeren bij de afnemers. “Daarom werken we tegelijkertijd met Techniek Nederland aan de installatiecapaciteit. Zo zijn we met leveranciers en installateurs een sectoraal opleidingsprogramma aan het opzetten. Dat programma moet ook gaan aansluiten op de merkspecifieke installatie-opleidingen van onze leden.”
Verduurzamen
De EHPA is er van overtuigd dat ook in Europa de installatiecapaciteit in één tot drie jaar naar behoeven kan worden opgeschaald. Precies op tijd om vanaf 2026 de cv-ketel uit te faseren. Thomas Nowak: “Door de zachte winter en de dalende gasprijzen verslapt de aandacht om te verduurzamen misschien een beetje, maar uiteindelijk moet de CO2-uitstoot gewoon omlaag. Zo’n verplichte uitfasering helpt daarbij, vroeg of laat gaat iedereen over op de duurzame oplossingen.”
Kwetsbare huishoudens
Het akkoord over de EU-wet ‘Energieprestatie van Gebouwen’ stelt ook minimale energieprestatienormen (MEPS) vast die als eerste van toepassing zullen zijn op de slechtst presterende gebouwen. Dit is een belangrijke stap om ervoor te zorgen dat alle gebouwen klaar zijn voor een warmtepomp. Bovendien zal het renoveren van de slechtst geïsoleerde gebouwen eerst zorgen voor gezondere en comfortabelere woningen voor de meest kwetsbare huishoudens. De betaalbaarheid van deze maatregelen wordt gewaarborgd door de steun van het Sociaal Klimaatfonds.
EU-actieplan voor warmtepompen
Als volgende stap – om gebouwen vrij te maken van cv-ketels op fossiele brandstoffen – te versnellen, zal de Europese Commissie begin 2024 een EU-actieplan voor warmtepompen publiceren. Dit plan zal details presenteren voor een versnelde inzet van op warmtepompen gebaseerde oplossingen. Het bevat inbreng van de European Heat Pump Association (EHPA) en meer dan twintig andere organisaties, waaronder Vereniging Warmtepompen.
Meer informatie? Volg het webinar op 20 december
Op woensdag 20 december 2023 van 10:00 tot 12:00 uur zal de Nederlandse onderhandelaar op dit dossier Robbert Dijksterhuis (Ministerie BZK) een toelichting geven in een webinar. Tijdens het webinar wordt er ingegaan op de Richtlijn EnergiePrestatie van Gebouwen (EPBD) en de Verordening Bouwprodukten (Construction Products Regulation, CPR). Over de EPBD is via de zogeheten triloog een akkoord bereikt tussen de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Raad van Ministers. Voor de CPR was er op 13 december een bijeenkomst om tot een definitief akkoord te komen.
Dijksterhuis licht tijdens de bijeenkomst toe wat de inhoud van de akkoorden is en welke stappen er vanaf nu gezet gaan worden. Uiteraard is er ruime gelegenheid voor het beantwoorden van vragen van de deelnemers aan het webinar. Ook is er gelegenheid om vragen te stellen over andere recent aangepaste EU regelgeving die gevolgen heeft voor de gebouwde omgeving, zoals de EED, de RED, ETS2, het Social Climate Fund en de EU Taxonomie.
U kunt deelnemen via deze link.
Lees hier het officiële persbericht van Council en het Europese Parlement: ‘Fit for 55’: Council and Parliament reach deal on proposal to revise energy performance of buildings directive – Consilium (europa.eu) en de reactie van de Europese Commissie daarop: New rules to boost energy performance of buildings (europa.eu).
