In 2016 ging de ISDE-subsidie van start. Sindsdien groeit het aantal warmtepompen in Nederland hard. In 2022 werden er 110.000 warmtepompen in ons land geïnstalleerd. Dat is 57% meer dan in het jaar daarvoor. Sinds 2020 is alle nieuwbouw aardgasloos, wat erin resulteert dat zo’n 90% van de nieuwbouwwoningen gebruik maakt van warmtepompen. De overige 10% wordt verwarmd met stadsverwarming of een andere collectieve voorziening. In de bestaande bouw moet nog het meeste gebeuren, en dat gaat niet vanzelf.

Het is de bedoeling dat er 1 miljoen (hybride) warmtepompen komen in bestaande woningen in 2030. Daarvoor moet zowel de levering van de pompen als de installatiecapaciteit worden vergroot. Het is dus zaak om de productie binnen Nederland op te schalen of om meer te importeren. Hierbij moeten geleidelijk ook andere koudemiddelen ingezet worden, aangezien F-gassen een klimaatveranderend effect hebben. Met name propaan wordt gezien als het nieuwe koudemiddel. Ik zie dat er op grote schaal nieuwe warmtepompen geproduceerd worden. Vrijwel alle warmtepompleveranciers hebben inmiddels wel minimaal één pomp met propaan in het assortiment.

Warmtepomp als onderdeel van de oplossing

Warmtepompen, zonnepanelen en elektrisch vervoer belasten samen het elektriciteitsnet het meest. Het net moet dus verzwaard worden met minimaal een factor 2 en het moet slimmer gebruikt worden, bijvoorbeeld door middel van smart grids. Een warmtepomp verbruikt energie op piekmomenten, maar kan ook een onderdeel van de oplossing zijn. Wanneer er veel zonnestroom is, kun je de warmtepomp bijvoorbeeld een voorschot laten nemen op de productie van warm tapwater. Een andere manier om de piekbelasting te verlagen, is het aan laten staan van de warmtepomp. Als je hem pas aanzet wanneer je warmte nodig hebt, moet de warmtepomp harder werken voor de gewenste temperatuur en krijg je dus meer piekbelasting. Het voordeel is dat warmtepompen relatief zuinig zijn in stroomverbruik en een groot rendement opleveren,
van 300% tot 600% op elektriciteit, afhankelijk van het type. Een warmtepomp is dus altijd duurzamer en qua variabele kosten goedkoper dan een elektrische kachel en zeker dan een cv-ketel.

In het een artikel in het vakblad Installatie & Bouw gaat Frank Agterberg hier dieper op in, met de aanmoediging: Laten we doorpakken en de gebouwde omgeving écht van het aardgas af krijgen. Het volledige artikel kunt u hier lezen.