Slim verwarmen en wat we kunnen leren van het slim laden van elektrische auto’s

Waarom is het slim laden bij elektrische auto’s al normaal en bij warmtepompen of wasmachines nog niet? Robin Quax van TKI Urban Energy startte zijn tweede presentatie met deze logische vraag. Het antwoord was voor velen een eye-opener: “Een slimme warmtepomp was simpelweg nog niet zinvol genoeg. De flexpotentie is tot nu toe altijd te klein geweest. Elektrische auto’s laden in een relatief korte tijd op, dit geeft ruimte om te ‘schuiven’ in de tijd.

Met elektrisch laden en verwarmen wordt echter wel veel elektriciteit verbruikt. Bij een all electric huishouden wordt door beide ongeveer een derde van de stroom gebruikt. Dus ligt hier ook de grootste potentie voor het slim verbruiken van die stroom. Een warmtepomp staat echter veel langer aan dan een elektrische auto, maar daar kun je wel mee ‘bufferen’.”

Het slim laden van elektrische auto’s is al volstrekt normaal. Er zijn veel aanbieders van slimme laadpalen, die worden aangeboden door zowel autofabrikanten, energieleveranciers als laadpuntfabrikanten. Slim laden is succesvol doordat de mensen er inmiddels mee vertrouwd zijn, de divice integrity is gewaarborgd en ook de hoge energieprijzen spelen een grote rol.
 

Parallellen met warmtepompen

Als je alle warmtepompen slim inzet, zijn er heel veel minder backup gascentrales nodig. Dit is niet alleen belangrijk voor netbeheerders, maar ook voor de maatschappelijke baten. Waarom is het slim om slimme warmtepompen te maken?

(1) De fluctuerende energieprijzen zijn een blijvertje.
(2) Je biedt een betere propositie voor je klanten door het mogelijk te maken goedkoper te verwarmen
(3) Er zijn al flinke kostenbesparingen mogelijk als de ochtend- en avondpiek vermeden kunnen worden

“Om slimme warmtepompen te kunnen maken hebben de fabrikanten van warmtepompen wél een aantal dingen nodig. Er zijn protocollen nodig waarmee de warmtepomp en het net met elkaar kunnen ‘praten’, de veiligheid van het systeem mag niet worden aangetast en er moeten duidelijke regels komen voor het slim aansturen. Hoe vaak en wanneer mogen er start/stops worden uitgevoerd, door wie en wanneer. Hiervoor zijn ook innovatieprojecten nodig om het een en ander te kunnen versnellen en natuurlijk partijen die ‘slim verwarmen’ aanbieden. Dit zijn zowel de warmtepompleveranciers als energieleveranciers. En ja, dan zouden slimme warmtepompen een succes kunnen worden!”
 

Vragen uit de zaal:

Er waren veel vragen over slimme aansturing in relatie tot het stroomnet. We pakken er een paar uit:

Slim opladen
Ad van Bokhoven, KWA Bedrijfsadviseurs vraagt: “Kun je al iets vertellen over slim opladen?”

Quax: “Dat gaat in de toekomst wel gebeuren maar nu nog niet. Daarvoor moet je bi-directioneel laden. Er zijn al wat autofabrikanten die bi-directioneel opladen aanbieden, maar de meesten vinden dat nog spannend. Er zijn nog vraagstukken over het benodigde vermogen, er moet nog een goede business case gebouwd worden en het vertrouwen van de eindgebruiker is er nu nog niet. Voor slim laden van warmtepompen moeten we dus nog even geduld voor hebben.”

HEMS
Toine van den Berg, Inventum Technologies: “Een HEMS (Home Energy Management System) regelt slimme energie in huis maar heeft geen interactie met de netbedrijven of energieleveranciers. Hoe kunnen consumenten dan hun voordeel doen met de flextarieven?”

Brockhoven: “Dat klopt, maar een HEMS in de woonwijk is nu al wel een heel interessante case. Als dat werkt, moet je het energymanagementsysteem in de wijk houden. Daarom zijn energiegemeenschappen zo interessant.”

Bodemenergie
Leon van Bohemen, Itho Daalderop: “De pieken in het energieverbruik en de opwek, bijvoorbeeld als het buiten heel koud is, heb je niet met een bodemgekoppelde warmtepomp. We zouden dan toch ook veel meer moeten inzetten op spreiding in typen systemen?”

Agterberg: “Met bodemenergie kun je inderdaad de toename van benodigde elektriciteit voor verduurzaming van gebouwen dempen. In de winter is de bodemtemperatuur hoger dan de temperatuur buiten. Deze is dus energetisch veel vriendelijker, er is veel minder elektriciteit nodig om de temperatuur op te waarderen naar een comfortabele binnentemperatuur, met een warmtepomp. Deze nuances komen nu gelukkig terug in gesprekken met diverse stakeholders. Het is belangrijk dat er daar aandacht voor is.”

Bekijk hier het filmpje van de de presentatie.
 

Meer presentaties terugkijken?

Voor degenen die er niet bij konden zijn op de kennisbijeenkomst over netcongestie, de presentaties nogmaals willen terugkijken of deze willen delen met collega’s hebben wij filmopnamen van alle presentaties gemaakt. U vindt de filmpjes overzichtelijk bij elkaar op het Youtube kanaal van Vereniging Warmtepompen.